Trị Giá Tính Thuế Nhập Khẩu Là Gì? Cách Tính Đúng

Khi hàng hóa được nhập khẩu vào Việt Nam, một trong những yếu tố then chốt mà doanh nghiệp cần nắm rõ là trị giá tính thuế nhập khẩu. 

Không chỉ là căn cứ để tính số tiền thuế phải nộp, việc xác định đúng trị giá còn ảnh hưởng đến các loại thuế khác như thuế GTGT, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế bảo vệ môi trường…

Thế nhưng trong thực tế, không ít doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ, vẫn lúng túng trong việc xác định giá tính thuế theo đúng chuẩn. 

Bài viết này, Kiến thức xuất nhập khẩu sẽ giúp bạn hiểu rõ khái niệm, nguyên tắc, phương pháp xác định, và các lỗi thường gặp khi kê khai trị giá tính thuế nhập khẩu — tất cả theo quy định mới nhất của pháp luật Việt Nam.

I. Trị Giá Tính Thuế Nhập Khẩu Là Gì?

Theo khoản 1 Điều 86 Luật Quản lý thuế 2019 và Điều 2 Thông tư 39/2015/TT-BTC (được sửa đổi bởi Thông tư 60/2019/TT-BTC), trị giá tính thuế nhập khẩu là giá thực tế phải trả tính đến cửa khẩu nhập đầu tiên.

Nói cách khác, đây là giá CIF (Cost – Insurance – Freight) đến cảng Việt Nam, bao gồm:

• Giá mua hàng hóa (FOB)

• Chi phí vận chuyển quốc tế (Freight)

• Chi phí bảo hiểm (Insurance)

Trong trường hợp giá mua được khai báo là FOB, doanh nghiệp bắt buộc phải kê khai bổ sung phí vận chuyển và phí bảo hiểm để cơ quan hải quan xác định trị giá tính thuế.

>> Tham khảo: Lộ trình học khai báo hải quan cho người chưa biết gì

II. Cơ Sở Pháp Lý Hiện Hành

Để đảm bảo việc tính đúng trị giá, người làm xuất nhập khẩu cần căn cứ vào các văn bản pháp luật sau:

• Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu 2016

• Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14

• Nghị định 08/2015/NĐ-CP và Nghị định 59/2018/NĐ-CP

• Thông tư 39/2015/TT-BTC và Thông tư 60/2019/TT-BTC sửa đổi

• Các văn bản hướng dẫn của Tổng cục Hải quan và Tổ chức Hải quan Thế giới (WCO)

Điểm quan trọng nhất là nguyên tắc áp dụng tuần tự 6 phương pháp xác định trị giá tính thuế nhập khẩu , do cơ quan Hải quan quy định.

III. Sáu Phương Pháp Xác Định Trị Giá Tính Thuế

1. Phương pháp trị giá giao dịch (phổ biến nhất)

Đây là phương pháp được ưu tiên áp dụng. Theo đó, trị giá tính thuế là giá thực tế phải trả cho hàng hóa nhập khẩu, có điều chỉnh theo quy định tại Điều 13 Thông tư 39/2015/TT-BTC.

Điều kiện để áp dụng:

• Có hợp đồng mua bán rõ ràng

• Có hóa đơn thương mại (Invoice) hợp lệ

• Mối quan hệ giữa bên mua và bán không ảnh hưởng đến giá giao dịch

Giá trị điều chỉnh bao gồm:

• Phí môi giới, hoa hồng bán hàng

• Chi phí đóng gói

• Phí bản quyền, phí giấy phép (nếu có)

• Các khoản vận chuyển, bốc dỡ đến cửa khẩu Việt Nam

Ví dụ thực tế:

Công ty A nhập khẩu lô hàng theo giá FOB Thượng Hải là 10.000 USD. Phí vận chuyển quốc tế là 1.000 USD, phí bảo hiểm 300 USD. Khi đó, trị giá tính thuế là 11.300 USD, quy đổi theo tỷ giá ngân hàng do Hải quan công bố.

2. Phương pháp trị giá giao dịch của hàng hóa nhập khẩu giống hệt

Áp dụng khi không xác định được giá trị theo phương pháp 1. Hàng hóa phải:

• Cùng xuất xứ

• Cùng nhãn hiệu, thông số kỹ thuật

• Cùng điều kiện giao dịch và thời điểm nhập khẩu gần nhau

• Hải quan sẽ tham chiếu đến trị giá của hàng giống hệt đã nhập trước đó.

3. Phương pháp trị giá giao dịch của hàng hóa tương tự

Tương tự phương pháp 2 nhưng áp dụng với hàng có tính chất, vật liệu, công dụng gần giống.

4. Phương pháp khấu trừ

Áp dụng khi có dữ liệu bán lại hàng hóa trên thị trường Việt Nam. Trị giá tính thuế được tính bằng giá bán trừ (-) đi lợi nhuận, thuế trong nước, chi phí vận chuyển nội địa...

5. Phương pháp suy luận

Khi không xác định được bằng các phương pháp trên, cơ quan hải quan sẽ suy luận dựa trên cơ sở hợp lý và dữ liệu khách quan, phù hợp với thực tế giao dịch quốc tế.

6. Phương pháp suy luận linh hoạt (còn gọi là phương pháp cuối cùng)

Là phương án “chốt hạ” cuối cùng nếu 5 phương pháp trên không thể áp dụng. Cơ quan hải quan sẽ sử dụng các thông tin, dữ liệu thị trường, trị giá tương đương… để xác định giá tính thuế.

>>>>> Xem nhiều: Khóa Học Chứng Nhận Xuất Xứ Hàng Hóa : Lựa Chọn Nào Tốt Nhất?    

IV. Cách Tính Trị Giá Tính Thuế Trong Thực Tế

1. Trường hợp có đầy đủ thông tin CIF

Trị giá tính thuế = Giá CIF x Tỷ giá tính thuế do Hải quan công bố

Ví dụ:

CIF: 15.000 USD | Tỷ giá HQ: 23.500 VND/USD → Trị giá tính thuế = 352.500.000 VND

2. Trường hợp chỉ có giá FOB

Trị giá tính thuế = Giá FOB + Phí vận chuyển quốc tế + Phí bảo hiểm (ước tính hoặc có hóa đơn)

Lưu ý:

Nếu không có hóa đơn bảo hiểm, doanh nghiệp có thể tính theo tỷ lệ quy định (0.55% giá FOB + Freight).

3. Trị giá tính thuế GTGT (VAT nhập khẩu)

Sau khi có trị giá tính thuế nhập khẩu, để tính thuế VAT:
Giá tính VAT = Trị giá tính thuế nhập khẩu + Thuế nhập khẩu + Thuế TTĐB (nếu có)

V. Các Sai Lầm Thường Gặp Khi Khai Báo Trị Giá Tính Thuế

1. Khai sai điều kiện giao hàng (FOB, CIF…)

Một số doanh nghiệp ghi sai điều kiện trong hợp đồng, dẫn đến thiếu phí vận chuyển, phí bảo hiểm → sai trị giá tính thuế.

2. Không khai báo đầy đủ các khoản điều chỉnh

Như phí bản quyền, phí hoa hồng môi giới, chi phí kỹ thuật đi kèm hàng hóa – nếu bị Hải quan phát hiện sau thông quan có thể bị truy thu thuế và xử phạt.

3. Sử dụng sai tỷ giá

Nhiều doanh nghiệp sử dụng tỷ giá ngân hàng thương mại thay vì tỷ giá tính thuế do Tổng cục Hải quan công bố hàng ngày.

VI. Những Điểm Cần Lưu Ý Khi Làm Việc Với Hải Quan

• Kê khai trung thực, chính xác hợp đồng, invoice, vận đơn

• Lưu trữ đầy đủ hồ sơ gốc liên quan đến giá (báo giá, email đàm phán…)

• Sử dụng phần mềm khai hải quan có hỗ trợ tính giá CIF tự động (như ECUS, VNACCS…)

• Chủ động tham khảo trước giá GTT01 nếu nghi ngờ bị điều chỉnh trị giá

• Sẵn sàng giải trình khi bị kiểm tra sau thông quan

Việc xác định đúng trị giá tính thuế nhập khẩu không chỉ giúp doanh nghiệp tuân thủ đúng pháp luật, tránh các rủi ro kiểm tra – xử phạt – truy thu sau này, mà còn tạo tiền đề cho tối ưu chi phí thuế nhập khẩu và các loại thuế liên quan.

Trong bối cảnh ngày càng nhiều hiệp định FTA được ký kết, việc hiểu và áp dụng đúng trị giá tính thuế còn giúp doanh nghiệp tận dụng ưu đãi thuế quan, giảm giá thành sản phẩm, nâng cao lợi thế cạnh tranh trên thị trường.

Nếu bạn là người mới bước vào lĩnh vực xuất nhập khẩu, đừng ngại đầu tư thời gian để học kỹ phần này. Vì “một đồng sai trong trị giá, có thể kéo theo hàng triệu đồng sai về thuế”.

Trên đây Kiến thức xuất nhập khẩu đã thông tin chi tiết về chủ đề: Hàng Hóa Đi Khu Chế Xuất Có Phải Làm Thủ Tục Hải Quan Không?, hy vọng sẽ hữu ích tới bạn.

>> Xem thêm: 

• Các Bên Tham Gia Trong Quy Trình Xuất Nhập Khẩu  

• Hệ Thống Quản Lý Kho Hàng Wms Là Gì  

• Hàng Hóa Đi Khu Chế Xuất Có Phải Làm Thủ Tục Hải Quan Không